จ๋ำป๋าลาว

“จ๋ำป๋าลาว” หรือ “จุ๋มป๋าลาว” ไทใหญ่เรียก “หมอกจำแป่” (หมอก-ดาว) ลาวว่า “จำปา” ไทยว่า “ลั่นทม” ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Plumeria obtuse L. ในวงศ์ APOCYNACEAE ชื่อสามัญ Evergreen Frangipani, Graveyard Flower, Pagoda Tree, Temple Tree, West indian Jasmine ว่ากันว่าล้านนาได้มาจากลาว ส่วนไทยภาคอื่นและไทยใต้คงได้จากเขมรจึงเรียก “จำปาขอม” หรือ “ดอกขอม” เฉพาะชื่อ “ลั่นทม” มีเรื่องเล่าว่าถูกนำเข้าสู่ไทยเมื่อคราวไปตีนครธมได้จึงตั้งชื่อเป็นที่ระลึกว่า “ลั่นธม” โดยคำว่า “ลั่น” หมายถึง “ตี” เช่น ลั่นฆ้อง-ตีฆ้อง ลั่นกลอง-ตีกลอง และ “ธม” คือนครธม ต่อมาสะกดเป็น “ลั่นทม” ด้านความเชื่อทั่วไปไม่นิยมปลูก

ในเขตบ้านเพราะชื่อไปพ้องเสียงกับคำว่า “ระทม” ภายหลังความเชื่อนี้ผ่อนคลายลงเมื่อได้เปลี่ยนนามใหม่ว่า “ลีลาวดี” ด้านสรรพคุณทางยา รากเป็นยาถ่ายพยาธิ เปลือกและต้นเป็นยาขับระดู แก้ไข้ ขับปัสสาวะ ยับยั้งการเพิ่มจำนวนของเชื้อไวรัสเอดส์ เนื้อไม้เป็นยาแก้ไอ ใบลนไฟให้ร้อนพอกแก้ปวดบวม แก้ไขมาลาเรีย ยางและแก่นแก้ปวดฟัน อย่างไรก็ตาม มีข้อน่าสังเกตอย่างหนึ่งคือโบราณไม่นิยมปลูกในบริเวณบ้าน คงปลูกไว้บริเวณศาสนสถาน หรือในที่สาธารณะเท่านั้น

ข้อมูลโดย : สนั่น ธรรมธิ

เมนู

ต้นไม้อื่นๆ ที่น่าสนใจ

บ่านาว

กล้วย

ข่า