สะเลียม

สะเลียม คือ สะเดา ชื่ออังกฤษว่า Siamese Neem Tree ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Azadirachta indica A. Juss. var. siamensis Valeton อยู่ในวงศ์ MELIACEAE เป็นพืชยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 10-15 เมตร เป็นไม้ผลัดใบ ลำต้นมีเปลือกหนาสีน้ำตาล เเตกเป็นสะเก็ดเเผ่นใหญ่ ติดอยู่ไม่หลุดร่อนง่าย เเตกกิ่งก้านสาขามาก ใบเป็นใบประกอบมีใบย่อยจำนวนมาก ก้านใบรวม ยาว 4-8 เซนติมเตร ก้านใบย่อยสั้น ใบรูปหอก ขอบใบหยักเเบบฟันเลื่อย ผิวใบเป็นมันเรียบ ดอกออกเป็นช่อ ประกอบด้วยดอกย่อยเป็นจำนวนมาก กลีบเลี้ยงขนาดเล็ก 5 อัน เเยกกันกลีบดอกสีขาว 5 อัน เเยกกัน รูปร่างขอบขนานกันปลายมนฐานเรียวเล็กลง เกสรตัวผู้ 10 อัน มีก้านชูติดกันเป็นหลอด ชูสูงขึ้น มีอับเรณูติดอยู่ ปลายหลอดเกสรตัวเมีย มีรังไข่ 1 ห้อง ผลเป็นแบบนุ่ม เมื่อสุกมีสีเหลือง มี 1 เมล็ด ลักษณะกรมรี ระยะเวลาการออกดอก คือเดือนธันวาคม - มีนาคม มักพบสะเดาขึ้นตามดอน หัวไร่ปลายนา ไม่พบบนภูเขา 

คนไทยสมัยก่อนถือว่าต้นสะเดาเป็นไม้มงคล หากปลูกไว้ในบริเวณบ้านทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ โดยเชื่อว่าจะช่วยป้องกันโรคร้ายต่าง ๆ ส่วนในบางพื้นที่เชื่อกันว่ากิ่งและใบของต้นสะเดาจะช่วยป้องกันภูตผีปีศาจได้ และด้วยความเป็นมงคลนี่เอง ต้นสะเดาจึงได้รับการคัดเลือกให้เป็นพันธุ์ไม้ประจำจังหวัดอุทัยธานี ส่วนสะเดาช้างได้รับการคัดเลือกให้เป็นพันธุ์ประจำจังหวัดสงขลา